Dnia 4 listopada 2024 roku w Klubie Seniora w Rejowcu Fabrycznym odbył się kolejny etap warsztatów na temat upcyklingu i recyklingu, organizowane przez Fundację REYBUDHELP w ramach projektu EKO-SENIORZY. Warsztaty były doskonałą okazją do poszerzenia wiedzy na temat ochrony środowiska i poznania praktycznych sposobów ponownego wykorzystania różnych materiałów.
W części teoretycznej seniorzy poznali różnicę pomiędzy recyklingiem i upcyklingiem. Recykling to proces przetwarzania zużytych materiałów, takich jak papier, plastik czy szkło, w celu uzyskania surowców wtórnych. Natomiast upcykling polega na przekształcaniu starych przedmiotów w coś nowego – wartościowego bez niszczenia i rozkładu ich struktury, co daje oszczędność surowców i energii.
Seniorzy dowiedzieli się dlaczego te procesy są ważne dla ochrony środowiska, a także poznali cykl życia produktów, składający się z etapów produkcji, konsumpcji i powstawania odpadów, co można poddać recyklingowi lub upcyklingowi , a także jak naprawa i ponowne wykorzystanie surowców mogą pomóc w zmniejszeniu ilości odpadów.
Cykl życia produktów
•Proces wytwarzania produktów zaczyna się od pozyskania surowców naturalnych, takich jak ropa naftowa, drewno, minerały skalne czy woda.
•Następnie surowce te są przetwarzane w fabrykach przy użyciu energii, co generuje emisje CO₂ oraz inne zanieczyszczenia.
•Produkcja przemysłowa wpływa na degradację środowiska przez zanieczyszczenie powietrza, wody oraz nadmierne zużycie zasobów naturalnych.
•Po wyprodukowaniu produkty trafiają do sprzedaży i użytku konsumentów.
•Konsumpcja często wiąże się z krótkotrwałym użytkowaniem, zwłaszcza w przypadku produktów o krótkiej żywotności (np. plastikowe zabawki, opakowania na żywność).
•Kultura konsumpcyjna sprzyja nadmiernemu zakupowi rzeczy, które szybko stają się niepotrzebne lub są wyrzucane, zamiast być naprawiane.
• Produkty po zakończeniu ich użytkowania najczęściej trafiają na wysypiska śmieci lub do spalarni, co stanowi ogromne zagrożenie dla środowiska.
• Odpady nienadające się do recyklingu mogą się rozkładać przez setki, a nawet tysiące lat, zanieczyszczając glebę, wodę i powietrze.
• Brak odpowiedniej gospodarki odpadami prowadzi do zwiększania ilości odpadów i zanieczyszczenia ekosystemów, co negatywnie wpływa na bioróżnorodność.
Dzięki procesowi recyklingu wprowadzonemu do cyklu życia produktu oszczędzamy nie tylko na odpadach ale również na surowcach i energii potrzebnej do ich wyprodukowania.
Dlaczego recykling i upcykling są ważne w kontekście ochrony środowiska?
1.Ograniczanie odpadów na wysypiskach
- Codziennie generujemy ogromne ilości odpadów, które trafiają na wysypiska, zanieczyszczają glebę, wodę i powietrze.
- Recykling i upcykling pomagają zmniejszyć ilość śmieci poprzez ponowne wykorzystanie materiałów.
2.Oszczędzanie zasobów naturalnych
- Wydobywanie surowców naturalnych (np. ropy naftowej, minerałów, drewna) wiąże się z wyczerpywaniem zasobów Ziemi.
- Dzięki recyklingowi i upcyklingowi zmniejsza się zapotrzebowanie na nowe surowce.
3. Oszczędność energii
- Produkcja nowych produktów z surowców wtórnych zużywa znacznie mniej energii niż wytwarzanie z surowców pierwotnych.
- Mniej energii = mniejsze emisje CO₂ i innych gazów cieplarnianych, co pomaga w walce ze zmianami klimatu.
4. Ochrona ekosystemów i bioróżnorodności
- Wydobywanie surowców oraz składowanie odpadów niszczy ekosystemy, powodując wyginięcie gatunków i degradację środowiska.
- Recykling i upcykling pomagają zmniejszyć ten negatywny wpływ, dbając o przyszłość naszej planety.
Część warsztatowa
Część praktyczna warsztatów dostarczyła uczestnikom wiele radości i satysfakcji. Na początek seniorzy przystąpili do tworzenia zakładek do książek z papieru pochodzącego z recyklingu. Każdy z uczestników otrzymał kawałki papieru i wycinki z gazet, które można było ozdabiać za pomocą specjalnych, ozdobnych dziurkaczy. Seniorzy mieli pełną swobodę w wyborze motywów i wzorów, dzięki czemu każda zakładka była unikalna i osobista. Proces dekorowania zakładek był nie tylko zajęciem kreatywnym, ale również stanowił świetną okazję do odkrycia, jak małe detale z recyklingowych materiałów mogą przekształcić prosty przedmiot w wyjątkowy drobiazg. Seniorzy z entuzjazmem podchodzili do tego zadania, wymieniając się pomysłami i inspiracjami, co wzbogacało całą atmosferę warsztatów.
W kolejnej części zajęć uczestnicy zabrali się za przekształcanie starych koszulek z second handu w praktyczne torby na zakupy z frędzlami. Seniorzy najpierw uczyli się, jak odpowiednio przygotować koszulkę – odciąć jej dolną część, a następnie stworzyć frędzle poprzez proste nacięcia materiału. Każdy mógł indywidualnie dostosować długość frędzli oraz wygląd torby, co pozwoliło na wyrażenie swojego stylu i kreatywności. Ta część warsztatów okazała się wyjątkowa, ponieważ pokazała uczestnikom, że stare ubrania mogą znaleźć nowe zastosowanie i posłużyć jeszcze przez długie lata. Seniorzy byli zaskoczeni, jak łatwo można przekształcić niepotrzebne rzeczy w funkcjonalne i ekologiczne torby, które będą przydatne podczas zakupów.
Te warsztaty były okazją do żywej dyskusji na temat recyklingu i upcyklingu w domowych warunkach. Seniorzy chętnie dzielili się swoimi pomysłami i patentami na ponowne wykorzystanie różnych przedmiotów w gospodarstwie domowym. Wielu z nich opowiadało o tym, jak wykorzystują słoiki po przetworach do przechowywania drobnych przedmiotów, jak naprawiają stare sprzęty lub przerabiają odzież. Inni wspominali o praktykach, takich jak kompostowanie odpadów organicznych czy wykorzystywanie kartonów do organizacji przestrzeni. Ta wymiana doświadczeń była bardzo inspirująca – uczestnicy czerpali od siebie nawzajem nowe pomysły i inspiracje, a rozmowy sprzyjały budowaniu poczucia wspólnoty i wzajemnego wsparcia. Dzięki warsztatom seniorzy nie tylko zdobyli nową wiedzę, ale również przekonali się, jak wiele mogą od siebie nauczyć w zakresie ekologicznych rozwiązań.
Seniorzy otrzymali w ramach upominków akcesoria plastyczne by samodzielnie w domu upcyklingować papier na różnorodne sposoby wykonując własnoręczne dekorację. Do dekoracji toreb i innych elementów tekstylnych użyją podarowanych przez fundację markerów do tkanin. W temat warsztatów wpisały się też wyjątkowe chodniczki wykonane z przetworzonych tkanin.