Uczestnictwo w życiu społecznym i kulturowym – prawa osób starszych

V Spotkanie z Seniorami w ramach Projektu „Poznaj Prawa i Wartości UE”

W dniu 10 kwietnia 2024 roku, w sercu Klubu Seniora w Rejowcu Fabrycznym, odsłoniła się kolejna karta projektu „Poznaj Prawa i Wartości UE”, inicjatywy pielęgnowanej przez Fundację REYBUDHELP. To już piąte spotkanie z cyklu, które zgromadziło liczną grupę seniorów z Rejowca Fabrycznego, gotowych zgłębiać tajniki praw obywatelskich w Unii Europejskiej.

Pod czujnym okiem naszej wykwalifikowanej prelegentki, Pani Krystyny Zery, spotkanie skupiło się na temacie niezwykle istotnym dla zgromadzonych – prawa osób starszych. To zagadnienie dotyka bezpośrednio naszych seniorów, stawiając pod lupę ich aktywność społeczną i kulturalną. Omawialiśmy również program kulturalny dla seniorów w Rejowcu Fabrycznym oraz w powiecie Chełm, gdzie istnieje Uniwersytet III Wieku. To wspaniała szansa dla naszych seniorów, by poszerzać horyzonty i uczestniczyć w różnorodnych zajęciach.

Spotkanie, zorganizowane przez Fundację REYBUDHELP, stanowiło doskonałą okazję do podkreślenia różnorodności aktywności senioralnych, nie tylko kulturalnych, ale także edukacyjnych i fizycznych. W ramach promowania aktywnego stylu życia, uczestnicy spotkania otrzymali w ramach upominków kijki do chodzenia nordic walking, symbolizujące dążenie do zdrowia i ruchu. Wspólnie z animatorką Klubu Seniora ustalony został harmonogram wycieczek po okolicy, korzystając z nowego upominku. To wydarzenie nie tylko poszerzyło wiedzę uczestników, ale także zacieśniło więzi społeczności senioralnej, umacniając przekonanie, że dbanie o aktywność i wspólne działania stanowią klucz do pełnego życia w podeszłym wieku.

Prawa osób starszych

Artykuł 25 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej stanowi fundamentalną deklarację, która kładzie nacisk na szacunek i ochronę praw osób starszych. W swojej istocie mówi o prawie do godnego życia i niezależności, a także aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie i kulturze. To nie tylko wyraz uznania dla godności seniorów, ale także zobowiązanie do zapewnienia im pełni życia społecznego, ekonomicznego i kulturalnego.

W kontekście polskiej polityki społecznej, Rada do spraw Polityki Senioralnej pełni kluczową rolę jako organ opiniodawczo-doradczy. Jej zadaniem jest opracowywanie kierunków działań na rzecz osób starszych, inicjowanie rozwiązań w obszarze polityki społecznej oraz wspieranie rozwoju systemu wsparcia dla seniorów.

Starzejące się społeczeństwo stanowi wyzwanie dla władz publicznych i samorządów. Dlatego też monitorowanie sytuacji osób starszych staje się priorytetem. Zakres monitorowania obejmuje szereg obszarów, od demografii po warunki mieszkaniowe, zdrowie, aktywność społeczną i dostępność usług socjalnych. Jest to niezbędne do efektywnego planowania i realizacji polityki senioralnej. Jak widać na poniższej grafice w naszym społeczeństwie wzrasta ilość osób po 60 roku życia.

Ciekawym zjawiskiem jest rosnąca aktywność społeczno-kulturalna osób w trzecim wieku. Emerytura staje się czasem nie tylko odpoczynku, ale także odkrywania nowych pasji i zainteresowań. Dla wielu seniorów jest to okres, w którym mogą rozwijać się intelektualnie, artystycznie czy sportowo.

Niemniej jednak, aby ta aktywność mogła się rozwijać, konieczne jest ciągłe doskonalenie polityki senioralnej. Warto również zauważyć, że skuteczne wsparcie seniorów wymaga uwzględnienia zmieniających się potrzeb społeczności starszych oraz dostosowania się do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej.

Nadrzędnym celem polityki senioralnej powinno być zapewnienie godnego i bezpiecznego starzenia się. Obejmuje to nie tylko zapewnienie opieki zdrowotnej i wsparcia społecznego, ale także możliwość aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym.

W świetle powyższych faktów, należy podkreślić znaczenie edukacji społeczeństwa na temat praw osób starszych oraz konieczność budowania świadomości na temat ich potrzeb i wyzwań. Tylko poprzez kompleksowe podejście, oparte na szacunku i empatii, można zapewnić godne życie dla osób w podeszłym wieku.

Gdzie mogą rozwijać się kulturowo i oświatowo seniorzy w Rejowcu Fabrycznym:

Instytucje kulturalno-oświatowe w Rejowcu Fabrycznym wspomagające aktywność seniorów:

  • Klub Seniora
  • Miejski Ośrodek Kultury „Dworek”
  • Centrum Aktywności Społeczno-Gospodarczej   „Stara Kotłownia”

Oferta programowa Uniwersytetu III Wieku w Chełmie:

  • edukacja kulturalna (kształcenie kompetencji niezbędnych do uczestnictwa w kulturze na poziomie lokalnym i ponadlokalny)
  • edukacja społeczna (język jako narzędzie komunikacji społecznej)
  • edukacja technologiczna (kształcenie w zakresie obsługi komputera oraz korzystania z nowoczesnych technik komunikacyjnych)
  • edukacja ekologiczna (kompleksowy charakter działań w zakresie kształtowania świadomości ekologicznej, systematyzowanie i wzbogacanie wiedzy na temat funkcjonowania środowiska przyrodniczego, kształtowanie proekologicznych zachowań)
  • edukacja pro-zdrowotna (uświadamianie współzależności między wymiarami zdrowia -fizycznym, psychicznym i duchowym; kształcenie kompetencji w rozpoznawaniu czynników chroniących i czynników ryzyka wpływających na zdrowie)
  • edukacja prawna (kształcenie umiejętności praktycznych, niezbędnych w relacjach z instytucjami publicznymi; poradnictwo prawne)
  • Uniwersytet III Wieku  zaprasza do udziału w zajęciach, warsztatach, wykładach – wszystkich mieszkańców Chełma i okolic w tzw. złotym wieku.
  • Program studiów jest uzupełniany propozycjami wyjazdów grupowych – wycieczki krajoznawcze, spektakle teatralne.

Aktywność seniorów w Internecie

Seniorzy-internauci to osoby, które pomimo zaawansowanego wieku pragną własnego rozwoju w sferze poznawczej, społecznej i kulturowej, a sieciowe technologie informacyjne stają się narzędziem sprzyjającym i stymulującym kreowanie nowych form procesu rozwoju.

Wykorzystywanie programów komputerowych i Internetu do celów nawiązywania i podtrzymywania więzi towarzyskich, podejmowania aktywności autoedukacyjnej i rozrywkowej, czy też wypełniania zadań publicznych oraz społecznych należy uznać za coraz bardziej znaczącą dla współczesnych seniorów formę utrzymywania na wysokim poziomie aktywności intelektualnej, społecznej i kulturalnej.

Polscy internauci-seniorzy to osoby zazwyczaj z wyższym i średnim wykształceniem. Aktywność seniorów w Internecie jest domeną mężczyzn – na dziesięciu seniorów 7 to mężczyźni, a 3 to kobiety. Senior-internauta jawi się jako osoba nowoczesna, akceptująca przemiany w sferze stosunków społecznych, stylów komunikacyjnych, form samokształcenia, czy też niektórych sposobów rozrywki sieciowej. Kompetencje informatyczno-komunikacyjne doskonalone przez seniora mogą odegrać istotną funkcję integracyjną w społecznościach seniorów działających w ramach różnych stowarzyszeń i organizacji.

Fundacja REYBUDHELP w roku 2023 prowadziła badania wśród seniorów w Rejowcu Fabrycznym na temat m.in. ich umiejętności wyszukiwania informacji w internecie. Wyniki tych badań dostępne są w linku poniżej:

Seniorzy mieli też okazję pracować samodzielnie z naszymi kartami pracy (rozwiązywali m.in. sudoku i wykreślanki) dostali też broszury informacyjne na temat dzielności i planu zajęć Uniwersytetu III Wieku w Chełmie. Zarówno karty prac jak i prezentacja są dostępne pod poniższym linkiem:

V Bezpłatne Materiały Edukacyjne dla NGO-sów! – Uczestnictwo w życiu społecznym i kulturalnym – prawa osób starszych

Projekt realizowany ze środków pozyskanych w ramach projektu grantowego „Wzmacniamy Europę SPLOTowymi wartościami” współfinansowanego ze środków Programu Komisji Europejskiej CERV „Obywatele, równość, prawa i wartość” na lata 2021-2027.

Zobacz o czym były poprzednie spotkania z seniorami w ramach projektu „Poznaj Prawa i Wartości UE”:

Artykuł i relacja z I spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Ochrona Środowiska

Artykuł i relacja z II spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Ochrona Konsumentów, czyli jak nie dać się oszukać promocjom

Artykuł i relacja z III spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Prawo do azylu i swoboda przemieszczania się – problemy uchodźców w Polsce

Artykuł i relacja z IV spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Prawo głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych – czy należy głosować w wyborach?

Możesz również polubić…