W dniu 5 czerwca 2024 roku, w Klubie Seniora w Rejowcu Fabrycznym, odbyło się ostanie już spotkanie w ramach projektu „Poznaj Prawa i Wartości UE”, którego inicjatywa jest pielęgnowana przez Fundację REYBUDHELP. Spotkanie jak zawsze zgromadziło liczne grono aktywnych seniorów zainteresowanych zgłębieniem praw i wartości Unii Europejskiej.
Pod czujnym okiem naszej wykwalifikowanej prelegentki, Pani Krystyny Zery, spotkanie skupiło się na niezwykle istotnym temacie ochrony danych osobowych. Omówiono kluczowe zasady i przepisy dotyczące ochrony danych, które bezpośrednio wpływają na życie seniorów i ich rodzin. Przedstawiono sposoby zabezpieczania danych osobowych oraz procedury reagowania na naruszenia bezpieczeństwa. Dzięki dostarczonym materiałom edukacyjnym, kartom pracy seniorzy będą mogli w każdej chwili w domowym zaciszu przypomnieć sobie o najważniejszych zasadach dotyczących ochrony swoich danych osobowych.
Ochrona danych osobowych: Kluczowe zasady i regulacje
Ochrona danych osobowych jest fundamentalnym prawem każdego obywatela, zagwarantowanym przez Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 8 tej Karty, znajdujący się w tytule II dotyczącym wolności, jasno określa, że każdy ma prawo do ochrony danych osobowych, które go dotyczą. Przetwarzanie tych danych musi odbywać się w sposób rzetelny, dla określonych celów i za zgodą osoby zainteresowanej lub na innej uzasadnionej podstawie przewidzianej ustawą. Każdy ma prawo dostępu do swoich danych oraz ich sprostowania, a przestrzeganie tych zasad jest kontrolowane przez niezależny organ.
Czym są dane osobowe?
Dane osobowe to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację konkretnej osoby, takie jak imię i nazwisko, PESEL, adres, data urodzenia, głos, czy wizerunek. Szczególną kategorię stanowią dane wrażliwe, które obejmują m.in. odcisk palca, informacje o zdrowiu czy nałogach. Zgodnie z prawem wszystkie dane osobowe zasługują na ochronę, a ich przetwarzanie obejmuje szeroki zakres operacji: od zbierania i przechowywania, przez udostępnianie i zmienianie, po usuwanie.
RODO – najostrzejsze przepisy o ochronie danych
W odpowiedzi na szybki postęp technologiczny Unia Europejska przyjęła ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO). To kompleksowe regulacje, które dostosowują prawo do ery cyfrowej, definiując prawa podstawowe osób fizycznych, obowiązki podmiotów przetwarzających dane, sposoby zapewniania przestrzegania przepisów oraz kary za ich naruszanie.
Prawa osób fizycznych
RODO przyznaje osobom fizycznym szerokie prawa, dając im większą kontrolę nad ich danymi osobowymi. Osoby te mogą decydować o przetwarzaniu swoich danych, łatwiej do nich uzyskiwać dostęp, żądać ich sprostowania lub usunięcia (prawo do „bycia zapomnianym”), sprzeciwić się profilowaniu oraz przenieść dane do innego usługodawcy.
Obowiązki administratorów danych
RODO określa obowiązki administratorów danych oraz podmiotów przetwarzających te dane w ich imieniu. Muszą oni wdrożyć odpowiednie środki bezpieczeństwa, adekwatne do ryzyka związanego z przetwarzaniem danych. Wszystkie organy publiczne oraz firmy przetwarzające wrażliwe dane osobowe na dużą skalę muszą wyznaczyć inspektora ochrony danych (IOD).
Prawo do bycia zapomnianym
Jednym z kluczowych praw wprowadzonych przez RODO jest prawo do bycia zapomnianym. Artykuł 17 ust. 1 RODO stanowi, że osoba, której dane dotyczą, ma prawo żądać od administratora niezwłocznego usunięcia jej danych osobowych, a administrator ma obowiązek bez zbędnej zwłoki je usunąć.
Podstawy prawne przetwarzania danych
Przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne na określonych prawem podstawach, takich jak zgoda osoby, której dane dotyczą, konieczność realizacji umowy, wypełnianie obowiązków prawnych, zadania realizowane dla dobra publicznego czy prawnie usprawiedliwione cele administratorów danych.
Przetwarzanie danych w praktyce
Pracownicy mogą przetwarzać dane osobowe tylko wtedy, gdy posiadają pisemne upoważnienie, są umieszczeni w Ewidencji Osób Upoważnionych do przetwarzania danych i działają w zakresie i czasie wskazanym w upoważnieniu. Mają oni obowiązek ochrony danych zarówno w trakcie trwania zatrudnienia, jak i po jego zakończeniu.
Administrator danych osobowych
Administrator danych osobowych (ADO) to organ, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba decydująca o celach i środkach przetwarzania danych. Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą pełnią funkcję ADO osobiście. Jednym z kluczowych zadań ADO jest powołanie Inspektora Ochrony Danych, jeśli przepisy tego wymagają.
Bezpieczeństwo danych osobowych: Kluczowe zasady ochrony
Ochrona danych osobowych jest niezwykle ważna w dobie cyfryzacji, gdzie wiele informacji o nas jest gromadzonych i przetwarzanych na różne sposoby. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady, o których warto pamiętać, aby chronić swoje dane osobowe.
1. Uważaj na to, co udostępniasz w internecie
Media społecznościowe mogą być kopalnią wiedzy o Tobie. Unikaj nadmiernego dzielenia się informacjami na temat Twojego zdrowia, miejsca zamieszkania, stanu majątkowego, czy zainteresowań. Im więcej korzystasz z serwisów społecznościowych, tym bardziej dbaj o restrykcyjne ustawienia ochrony prywatności.
2. Nie zostawiaj dokumentów w zastaw
Nigdy nie pozostawiaj swojego dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy, legitymacji szkolnej czy studenckiej jako zastaw. Nikt nie ma prawa tego od Ciebie wymagać, a utrata kontroli nad dokumentem tożsamości naraża Cię na poważne niebezpieczeństwo.
3. Czytaj klauzule informacyjne i polityki prywatności
Zawsze zapoznawaj się z klauzulami informacyjnymi i politykami prywatności, aby mieć świadomość, w jaki sposób i na jakich warunkach przetwarzane są Twoje dane.
4. Pamiętaj o ochronie wizerunku
Udostępniając swój wizerunek, zwróć uwagę, czy zdjęcie nie będzie Cię kompromitowało w przyszłości i nie zdradza zbyt wiele informacji prywatnych. Przed publikacją zdjęcia innej osoby, zawsze zapytaj o zgodę.
5. Wyloguj się z konta
Po zakończeniu pracy w serwisach i portalach zawsze się wyloguj. Korzystanie z otwartych sieci Wi-Fi do logowania się do konta jest również niebezpieczne.
6. Nie podawaj danych przez telefon
Unikaj przekazywania danych osobowych przez telefon, szczególnie gdy ktoś do Ciebie dzwoni. Upewnij się, komu udostępniasz dane, i zweryfikuj kontakt.
7. Uważaj na formularze z danymi
Bądź ostrożny przy wypełnianiu ankiet, formularzy i umów. Administrator danych musi spełnić wobec Ciebie obowiązek informacyjny. Podawaj tylko te dane, które są konieczne.
8. Nie wyrzucaj danych na śmietnik
Dokumenty zawierające Twoje dane osobowe niszcz w sposób uniemożliwiający ich odtworzenie przed wyrzuceniem.
9. Usuwaj trwale dane z nośników
Przed pozbyciem się starych dysków twardych, pendrive’ów czy kart pamięci, trwale usuń z nich dane za pomocą odpowiedniego oprogramowania.
10. Używaj programów chroniących urządzenia
Systematycznie aktualizuj oprogramowanie i korzystaj z programów antywirusowych oraz zabezpieczeń typu firewall.
11. Bądź czujny w sieci
Nie odpowiadaj na maile od nieznanych osób/instytucji, które domagają się podania informacji lub namawiają do kliknięcia w link czy otwarcia załącznika. Korzystając z bankowości elektronicznej, sprawdź, czy strona banku ma certyfikat SSL.
12. Dbaj o silne hasła
Okresowo zmieniaj hasła dostępu do komputera, poczty elektronicznej i innych systemów. Korzystaj z różnych haseł dla różnych serwisów, najlepiej niezwiązanych z Twoimi danymi osobowymi. Uaktywnij dwuskładnikowe uwierzytelnianie.
13. Instaluj aplikacje z zaufanych źródeł
Przed instalacją aplikacji, gier czy programów, szczególnie na smartfonie lub tablecie, dokładnie czytaj komunikaty i zwracaj uwagę, do jakich danych aplikacja będzie miała dostęp.
14. Nie podawaj wszystkich danych
Zakładając karty lojalnościowe czy wypełniając formularze, nie podawaj wszystkich swoich danych, chyba że jest to absolutnie konieczne. Unikaj udzielania zgód na wykorzystywanie Twoich danych w celach marketingowych.
Chroniąc swoje dane osobowe, chronisz swoją prywatność i bezpieczeństwo. Pamiętaj o tych zasadach i bądź świadomy zagrożeń, jakie niesie ze sobą nieostrożne zarządzanie informacjami o sobie.
Podsumowanie
Ochrona danych osobowych to nie tylko obowiązek prawny, ale i moralny, mający na celu zabezpieczenie prywatności każdej osoby. RODO wprowadza rygorystyczne zasady i obowiązki, które mają zapewnić, że dane osobowe są przetwarzane w sposób bezpieczny i zgodny z prawem. Dzięki temu każda osoba ma większą kontrolę nad swoimi danymi i może czuć się bezpieczniej w cyfrowym świecie.
Aktywni seniorzy
By wyróżnić seniorów biorących aktywny udział w naszych spotkaniach fundacja przygotowała dla nich dyplomy ukończenia cyklu szkoleń. Przeważająca większość uczestników była obecna od pierwszego spotkania. Bardzo się cieszymy tak udaną frekwencją i dziękujemy za obecność i zaangażowanie m.in. w dyskusjach, dociekliwe pytania i aktywność podczas rozwiązywania kart pracy. Dostaliśmy wiele miłych słów od uczestników, którzy już czekają na kolejny projekt od naszej fundacji.
Seniorzy biorący udział w szkoleniu mieli też okazję pracować samodzielnie z naszymi kartami pracy (rozwiązywali m.in. quiz na temat danych osobowych) dostali też broszury informacyjne na temat inspektora danych osobowych odpowiedzialnego za mieszkańców w Rejowcu Fabrycznym. Z uwagi na to, że było to już ostatnie spotkanie nasi seniorzy wypełnili ankiety podsumowujące projekt. Wyniki dotyczące projektu zostaną przedstawione wkrótce na naszej stronie internetowej w formie raportu. Zarówno karty prac jak i prezentacja z powyższego spotkania są dostępne pod poniższym linkiem:
VI Bezpłatne Materiały Edukacyjne dla NGO-sów! – Ochrona danych osobowych
Projekt realizowany ze środków pozyskanych w ramach projektu grantowego „Wzmacniamy Europę SPLOTowymi wartościami” współfinansowanego ze środków Programu Komisji Europejskiej CERV „Obywatele, równość, prawa i wartość” na lata 2021-2027.
Zobacz o czym były poprzednie spotkania z seniorami w ramach projektu „Poznaj Prawa i Wartości UE”:
Artykuł i relacja z I spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Ochrona Środowiska
Artykuł i relacja z II spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Ochrona Konsumentów, czyli jak nie dać się oszukać promocjom
Artykuł i relacja z III spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Prawo do azylu i swoboda przemieszczania się – problemy uchodźców w Polsce
Artykuł i relacja z IV spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Prawo głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych – czy należy głosować w wyborach?
Artykuł i relacja z V spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Prawa osób starszych
Artykuł i relacja z VI spotkania w ramach projektu Poznaj Prawa i Wartości UE – Zabezpieczenie społeczne i pomoc społeczna
